Indien er niet (tijdig) aan u als schuldeiser wordt betaald door de schuldenaar of u heeft niet (tijdig) aan uw schuldeiser betaald, dan kan er aanspraak worden gemaakt op rente. Er bestaan verschillende soorten rente. Er kan sprake zijn van wettelijke rente, wettelijke handelsrente of een vooraf overeengekomen contractuele rente. De rente is bedoeld om de schuldeiser te compenseren voor de schade in de periode waarover hij de betaling nog niet ontving.
SVZ advocaten kan u (als ondernemer) bijstaan bij het incasseren van vorderingen met daarbovenop de wettelijke (handels)rente en incassokosten.
Inhoudsopgave
Wanneer is wettelijke rente verschuldigd?
De wettelijke rente (artikel 6:119 BW) is de ‘gewone’ rente en is van toepassing op niet-handelstransacties. Dit zijn veelal overeenkomsten met particulieren of consumenten. Wettelijke rente kan worden gevorderd over de periode waarover de schuldenaar zijn verplichting tot betaling niet nakwam. Als er in de overeenkomst al een uiterste betalingsdatum was overeengekomen, is de schuldenaar vanaf dat moment in verzuim en geldt de periode tussen deze datum en het moment van nakomen voor de berekening van de wettelijke rente. Ook is sprake van verzuim vanaf het moment dat schuldenaar aan zijn schuldeiser heeft medegedeeld dat hij niet kan nakomen of zal nakomen.
Er kan ook middels een ingebrekestelling een redelijke termijn worden gegeven, indien deze niet uit de overeenkomst blijkt. De duur van de redelijke termijn hangt af van de omstandigheden van het geval. Hierbij kunnen onder andere de branche of de hoogte van het verschuldigde bedrag relevant zijn. Wanneer er na het verstrijken van de redelijke termijn niet wordt nagekomen, is sprake van verzuim en kan ook de wettelijke rente vanaf dat moment worden gevorderd.
De tekortkoming moet wel aan de schuldenaar toe te rekenen zijn. Er mag dus geen sprake zijn van bijvoorbeeld overmacht.
Om aanspraak te kunnen maken op de wettelijke rente hoeft er niet te worden bewezen dat sprake is van schade. Enkel het vaststellen van het verzuim is voldoende om hier aanspraak op te kunnen maken.
Wettelijke rente wordt vastgesteld bij Algemene Maatregel van Bestuur en bedraagt op dit moment 2%. Het is bij overeenkomst mogelijk om een hoger percentage vast te stellen. Indien een lager percentage wordt overeengekomen, geldt alsnog het percentage van 2%.
Wanprestatie en de onrechtmatige daad
Stel dat er sprake is van een schadevergoeding uit onrechtmatige daad (artikel 6:162 BW) of uit wanprestatie (artikel 6:74 BW), dan is er voor deze geldvordering uit schadevergoeding direct sprake van verzuim (artikel 6:83 onder b BW). Er is sprake van wanprestatie wanneer een van de partijen zijn verplichting (zijn gedeelte van de overeenkomst) niet of gedeeltelijk niet nakomt. Men spreekt van een onrechtmatige daad op het moment dat een van de partijen handelt of iets nalaat in strijd met een wettelijke verplichting of maatschappelijke norm.
Op het moment dat de vordering tot schadevergoeding niet direct wordt voldaan, is deze opeisbaar en is ook de wettelijke rente verschuldigd. Er hoeft dan geen ingebrekestelling te worden verstuurd.
Onverschuldigde betaling en ongerechtvaardigde verrijking
Wanneer u bijvoorbeeld twee keer dezelfde rekening heeft betaald of wanneer u een rekening heeft betaald en vervolgens de overeenkomst wordt ontbonden of wordt vernietigd, dan is er onverschuldigd betaald en is de ontvanger verplicht dit bedrag terug te betalen aan u (artikel 6:203 BW). Wanneer de ontvanger wist dat u dit bedrag ten onrechte betaalde en het niet (direct) heeft terugbetaald of wanneer hij in gebreke is gesteld, dan is er sprake van verzuim. Op dat moment is de wettelijke rente verschuldigd.
Er kan ook sprake zijn van een ongerechtvaardigde verrijking (artikel 6:212 BW). Iemand is dan ten koste van een ander ongerechtvaardigd verrijkt en is in verzuim indien hij de schade die de ander lijdt, niet heeft vergoed, nadat hij in gebreke is gesteld en nalaat binnen de gestelde termijn te betalen. Er kan dan wettelijke rente bovenop de schadevergoeding worden gevorderd.
Wanneer kunt u wettelijke handelsrente claimen
De wettelijke handelsrente (artikel 6:119a BW) is bedoeld als schadevergoeding bij het niet nakomen van handelstransacties. Dit betreft een implementatie van de Europese richtlijn 2000/35. Er is naar opvatting van het Hof van Justitie van de Europese Unie (15 december 2016) sprake van een handelstransactie wanneer er een overeenkomst tot het leveren van goederen of diensten bestaat tegen betaling. Deze overeenkomst geldt tussen ondernemingen of tussen ondernemingen en overheidsinstanties. Een onderneming is naar opvatting van het Hof een organisatie welke handelt in het kader van haar zelfstandige beroepsmatige of economische activiteit. Dit betekent dat er sprake moet zijn één of meerdere personen die gestructureerd en duurzaam handelen onder een handelsnaam.
Ook bij wettelijke handelsrente moet er sprake zijn van een uiterste betaaldatum of geldt de termijn van 30 dagen na ontvangst van de factuur of de prestatie, dan wel na aanvaarding van de prestatie. De prestatie dient wel binnen uiterlijk 30 dagen na ontvangst te zijn aanvaard. Het is voor partijen ook mogelijk om onder voorwaarden de termijn te verlengen tot wel 60 dagen of meer. Er wordt ook hier gekeken naar de omstandigheden van het geval (artikel 6:119a lid 5 BW).
Wanneer een schuldeiser zelf nog verschuldigd is om zijn prestatie te leveren en er niet is betaald, dan is er geen wettelijke handelsrente verschuldigd. Stel X dient per 1 maart een vrachtwagen te leveren en Y dient dan op 1 april te hebben betaald, maar X levert niet tijdig, dan is X zelf (ook) in verzuim. Indien er niet wordt betaald door Y dan kan er door X geen wettelijke handelsrente worden verhaald.
Daarnaast is ook hierbij het bewijs van de schade niet vereist om de wettelijke handelsrente te vorderen en dient het niet nakomen toegerekend te kunnen worden aan de schuldenaar.
De wettelijke handelsrente is door de regering vastgesteld op 8% (per 1 januari 2020), maar hier kan bij overeenkomst van worden afgeweken. De wettelijke handelsrente is dus veel hoger dan de wettelijke rente.
Advocaat vorderen wettelijke rente
Mocht u vragen hebben of twijfelt u of u wettelijke (handels)rente kunt vorderen, neem dan gerust contact op met SVZ Advocaten. Wij staan voor u klaar voor deskundig advies en staan u graag bij in een eventuele procedure.